Bağdat Fatihi Sultan IV. Murad

Çocukluk Yılları
Sultan Murad'ın doğduğu yıllarda osmanlı'nın duraklama döneminin başladığı yıllarda doğması ve iç isyanlarla uğraşıyor bunlarda yetmezmiş gibi henüz altı yaşındayken babasının vefatından sonra kardeşleriyle birlikte bir süre kafes hayatı yaşadı.Amcası 1.Mustafanın tahta çıktıı ve tahta çıktıktan 96 gün sonra Padişahlık yapamayacak durumda olduğu için 26 Şubat 1618 günü tahttan indirildi.Sultan Osman'ın tahta çıktığında nitekim biraz daha rahat ama disiplinli bir şehdazelik geçirdikden sonra ağabeyi Sultan Osman'ın Yeniçeriler tarafından katledilişi küçük şehzade'nin hayatındaki dönüm noktası olacaktır.Sultan Osman'ın katlinden sonra Amcası Mustafa yeninden tahta çıktı bu seferde 1.5 yıllık padişahlık sonrası amcası Mustafa tahttan indirildi.10 Eylül 1623 Kılıç kuşanan IV. Murad, tahta çıktığında sünnetsiz olduğu için cülûsunun 5. günü sünnet edildi.
Saltanat Yılları
Sultan Murad tahta çıktıtğı dönemde yaşının küçük olması vesilesiyle Validesi Kösem Sultan Saltanat Naibesi olarak devleti yönetmekteydi.bu sırada Sultan Murad hızlı bir şekilde gelişiyor ve eğitime devam ediyordu,hala abisine yapılanları unutmuş değildi içinde büyük bir öfke biriktiriyor devletin başına geçmek istiyordu ama hem hazır değildi hemde validesine karşı gelecek güçte olmadığı için şimdilik susuyor ve olanlara müdahele edemiyordu.Sultan Murad, ağabeyi Genç Osman'ın öldürülmesine ve amcası Sultan I. Mustafa'nın yetersiz bulunarak tahttan indirilmesine şâhit olmuştu. Ülke büyük bir kaosun içindeydi. Konumunu kanlı bir şekilde güçlendiren ve menfaatlerine dokunulduğunda padişah bile infaz edebileceğini gösteren Yeniçerilerin devam eden İsyanları ve uzlaşmaz tavırları, Safevîlerin doğuda Bağdat'ı ele geçirmeleri, Avrupa'daki gelişmeler ve 30 yıl savaşları, Avusturya tehtidi, Celali İsyanları, Anadolu'da bozulan asayiş ve eşkiya terörü ve nihayet ekonomik şartlar çocuk yaştaki padişahı zor durumda bırakıyordu. Tüm bu nedenlerden dolayı IV. Murad'ın tahta kendisinden önceki padişahlara göre çok olumsuz bir ortamda geçtiği bir gerçektir.
Kösem Sultan İktidarı
IV. Murad tahta geçtikten sonra hızlı bir eğitime tabi tutuldu. Genç padişah ise kendisine eğitime olumlu tepkiler verecek ve ileride sahip olduğu entellektüel bir birikimle kendinden söz ettirecektir. Bu süre içerisinde padişah adına annesi Kösem Sultan "saltanat naibesi" adıyla devleti yönetmek zorunda kaldı. Padişah adına devleti annesinin yönetecek olması Osmanlı tarihinde bir ilktir. Bu süre içinde imparatorluk anarşiye ve büyük iç karışıklıklara sürüklendi. Safeviler, Irak'ı ele geçirdi, Bağdat başta olmak üzere birçok yerde sünniler kılıçtan geçirildi. Safevi orduları Mardin'e kadar ilerledi. Ortadoğu'daki sünni - şii dengesi bozuldu. Kırım, Yemen, Lübnan ve Mısır'da ciddi isyanlar çıktı. Abaza Mehmet Paşa, Doğu Anadolu'da iki kez isyan çıkardı. Askerlere verilen maaşlar arttırılırken, vergi sistemi bozulduğundan gelirlerde azalma görüldü. Kuzey Anadolu'da işlevsizleşen Tımar Sistemi ve buna bağlı artan yolsuzlukları öne süren halk isyan başlattı. Safevilere karşı yürüttüğü seferde başarısız olan Sadrazam Hüsrev Paşa'nın azli üzerine 1632 yılında Yeniçeriler sarayı basarak sadrazam ile 17 devlet yöneticisinin kellesini istedi. Yeni Sadrazam Hafız Paşa yeniçerilerce öldürdü, birçok devlet adamının evi yağmalandı. İkinci bir isyana kalkışarak padişaha güvenmediklerini söyleyen yeniçeriler, ileride padişah olacak şehzadelerin hayatlarından şüphe ettiklerini, sağ olduklarının bir ispatı olarak şehzadelerin kendilerine gösterilmesini hatta bazı şehzadelerin Yeniçeri Ocağında kendi himayelerinde kalması gerektiğini söylemişlerdir. Padişah, şeyhülislam ve veziriazamın kefil olması ile yeniçerileri bu isteklerinden vazgeçirmiştir. Asilerin ayak divanına çıkartıp yaptıkları pazarlıklarla genç padişahı zor durumda bırakması, acizliği, yaşı itibariyle sürekli küçümsenmesi ve annesinin himayesinde kaldığı düşüncesi onun ilerde sert bir mizaca bürünmesine neden olmuştur.
Sultan Murad Tahtın Asıl Sahibi
IV. Murad kendini yeterince güçlü ve idareyi ele alacak kabiliyet ve tecrübede hissedince Yeniçeriler'i merasim için Sultan Ahmet Meydanı'nda topladığı, beklemekten canı sıkılan bir yeniçeri subayının disiplinsiz bir şekilde, padişah geçerken yaşı ile alaya varan sözler sarfetmesi üzerine kılıcı ile tek hamlede hem yeniçeriyi hem de atını ikiye böldüğü anlatılır. Bu olaydan sonra hemen Yeniçeri Ocağı'nda düzenlemeye gitmiş ve ocak içerisindeki kimi subayları halletmiş, kimine de boyun eğdirmiştir.
IV.Murad'ın Fiziksel Kuvveti
IV. Murad Osmanlı sultanları arasında fiziksel kuvvetiyle ünlüdür. İriyarı olan padişah erken yaşlardan beri güreşe, cirite, biniciliğe ve ağırlık kaldırmaya ilgi duymuştu. Ergenlik döneminde hızla gelişmiş özellikle çalıştığı ağırlıkların etkisiyle de ömrü boyunca eklem ve kas ağrıları çekmiştir.
IV.Murad'ın ordunun başında sefere çıktığı ve zaferle sonuçlanan bir seferdir. Osmanlı Devleti,Lehistan ile olan sorunu hallettikten sonra, artık doğudaki Safevîlerle olan bu probleme çözüm getirmeye imkân bulmuştu.
18 Mart 1635 tarihinde IV. Murad Safevîlerin, Osmanlı hududunu geçip Osmanlı topraklarına saldırıp yağmalamaları ve bu yağmalamaların artması üzerine Safevî Devleti üzerine sefere çıktı. Osmanlı Ordusu, gereken hazırlıklarını tamamladıktan sonra başında Sultan IV. Murad ile Revan'a doğru yürüyüşe geçti. Yaklaşık 3 aylık uzun yürüyüşte, disiplin tamdı. IV. Murad, 27 Temmuz 1635 tarihinde önemli bir Safevi kalesi olan Revan önlerine ulaştı. 28 Temmuz 1635 tarihinde kale kuşatmaya alındı. Osmanlıların topları kale surlarını dövdü. Şehirdeki İranlılar ise başlangıçta bütün güçleriyle karşı koymaya çalıştılar; ama Osmanlıların yapacağı büyük umumi taarruz öncesi Safevîler kaleyi teslim edeceklerini padişaha bildirdiler. 8 Ağustos 1635 tarihinde Revan kale muhafızı Emirgûneoğlu Yusuf Paşa, kaleyi IV. Murad'a teslim etti. Böylece 8 günlük kuşatma ile Revan ve civarı ele geçirilmiş oldu. (1635) Bu kale kısa sürede ve az kayıpla ele geçirildiği için Sultan IV. Murat'ın halk arasında üstünlüğü arttı.
Revan kalesi tamir ve imar ettirildi. Kaleye 12.000 asker ve cephane koyuldu. Kale muhafızlığına Murtaza Paşa tayin edildi
TAMAMLANMAMIŞTIR!
What's Your Reaction?






